Na wstępie od razu wyjaśnię, że zrzeczenie dziedziczenia nie może być mylone z odrzuceniem spadku. Są to dwie odrębne instytucje, które przybierają różne formy i występują w różnych momentach. O odrzuceniu spadku przeczytasz w tym wpisie: [odrzucenie spadku].
Jak można zrzec się dziedziczenia?
Zrzeczenie dziedziczenia jest umową pomiędzy spadkodawcą, a przyszłym (potencjalnym) spadkobiercą ustawowym. Oznacza to, że może być dokonane wyłącznie za życia spadkodawcy. Ta instytucja może wydawać się zbędna, jednak najczęściej spadkodawca stosuję ją jako element planu sukcesji (obok testamentu). Przeważnie dotyczy to sytuacji, kiedy spadkodawca już za życia w jakiejś części rozdysponowuje swój majątek. Zawarcie takiej umowy będzie zasadne również w przypadku długów spadkodawcy, które przewyższają wartość spadku.
Zrzeczenie dziedziczenia będzie skuteczne wyłącznie wówczas, kiedy umowa przybierze formę aktu notarialnego. Konieczna jest zatem wizyta u notariusza.
W orzecznictwie przyjmuje się możliwość częściowego zrzeczenia się dziedziczenia, w szczególności ułamkowej części spadku lub udziału w spadku albo tylko uprawnienia do zachowku. Umowa o zrzeczenie dziedziczenia nie może jednak dotyczyć poszczególnych przedmiotów spadku.
Skutki umowy o zrzeczenie dziedziczenia.
Skutkiem zawarcia takiej umowy ze spadkodawcą, jest wyłączenie potencjalnego spadkobiercy od udziału w spadku. Zrzekający się rezygnuje na podstawie tej umowy ze spadkobrania ustawowego, a także pozbawia się prawa do zachowku. Umowa o zrzeczenie dziedziczenia nie wyłącza jednak od prawa do dziedziczenia na podstawie testamentu. Jeżeli spadkodawca uwzględni zrzekającego się w swoim testamencie, wówczas nie nabędzie on spadku na podstawie ustawy, ale będzie mógł dziedziczyć testamentowo.
Konsekwencją zawartej umowy jest wyłączenie od spadku również zstępnych (dzieci, wnuków itd.) zrzekającego się. Oni również nie będą mieli prawa do dziedziczenia ustawowego po spadkodawcy. Zrzekający się nie musi pytać swoich zstępnych ani nawet informować ich o zawarciu takiej umowy. Strony umowy mogą swoją wolą dopuścić zstępnych (lub niektórych z nich) do dziedziczenia po spadkodawcy. Taki zapis musi znaleźć się w umowie. Nie można zatem zapomnieć o tym podpisując umowę u notariusza.
Zobacz również:
- Wydziedziczenie a zachowek
- Podważenie wydziedziczenia – co zrobić?
- Czym jest zachowek?
- Komu przysługuje zachowek?
- Zachowek dla osoby niezdolnej do pracy
- Intercyza, a spadek po małżonku
Usługi Kancelarii – Adwokat Wrocław (kliknij, żeby przejść):