Jak już wiesz z mojego poprzedniego wpisu [znajdziesz go TUTAJ], wydziedziczenie spadkobiercy skutkuje pozbawieniem go nie tylko prawa do spadku, ale również prawa do zachowku.
Zobacz: czym jest zachowek?
Podważenie wydziedziczenia
Samo sporządzenie w testamencie oświadczenia o wydziedziczeniu nie jest bezwzględne. Spadkobierca może podważyć wydziedziczenie, występując do sądu ze sprawą o zapłatę na jego rzecz zachowku.
Rolą spadkobiercy w postępowaniu będzie nie tylko wykazanie wysokości należnego mu zachowku, ale przede wszystkim udowodnienie, że spadkodawca nie miał podstaw do wydziedziczenia go. Dotyczy to sytuacji, kiedy wskazane w testamencie przyczyny wydziedziczenia są nieprawdziwe albo zachowanie spadkobiercy nie było zawinione.
Wydziedziczenie w testamencie nie będzie również skuteczne, jeżeli cały testament okaże się nieważny. Wówczas spadkobierca będzie miał nie tylko prawo do zachowku, ale w pewnych sytuacjach również prawo do dziedziczenia ustawowego.
Przebaczenie przez spadkodawcę
Wydziedziczenie nie będzie również skuteczne, jeżeli spadkodawca przebaczy temu spadkobiercy. Przebaczenie nie musi przybierać żadnej konkretnej formy. Może być wyrażone w formie pisemnej, ustnej, a nawet przez konkretne zachowanie spadkodawcy, które wskazuje na puszczenie w niepamięć urazy lub krzywd spowodowanych przez wydziedziczonego.
Jeżeli spadkodawca udowodni w sprawie o zachowek, że spadkodawca mu przebaczył, wówczas podważy wydziedziczenie i ma szanse na uzyskanie zachowku.
Zachowek dla zstępnego wydziedziczonego
Zanim spadkobierca zdecyduje się na podważenie wydziedziczenia, powinien rozważyć inną możliwość, która w określonych sytuacjach może okazać się korzystniejsza.
Jeżeli osoba wydziedziczona posiada zstępnych (np. dzieci), prawo do zachowku nie przepada, a przechodzi na zstępnych wydziedziczonego spadkobiercy. Wówczas to zstępni będą uprawnieni do wystąpienia ze sprawą o zapłatę zachowku. Co istotne – nie będą musieli wykazywać braku podstaw do wydziedziczenia tamtego spadkobiercy. Przyczyny wydziedziczenia wskazane w testamencie dotyczą tylko konkretnej osoby i nie rozciągają się na jego potomków.
Co więcej, w przypadku gdy zstępni są małoletnimi, należy im się wyższy zachowek [Zobacz: zachowek dla małoletniego].
PRZYKŁAD:
Spadkodawca pozostawił dwóch dorosłych synów Adriana i Michała. Przed śmiercią spadkodawca sporządził testament, w którym przekazał Adrianowi cały majątek (wart 400 000 zł), a Michała wydziedziczył. Gdyby nie wydziedziczenie, Michałowi przysługiwałby zachowek w wysokości 1/4 wartości spadku (100 000 zł). Michał zdecydował, że nie będzie kwestionował wydziedziczenia. Michał ma dwie małoletnie córki. Ze względu na wydziedziczenie Mochała, zachowek po spadkodawcy przeszedł na córki Michała. Postanowił zatem wystąpić do sądu przeciwko Adrianowi o zachowek w imieniu małoletnich córek. Zachowek dla córek Michała wynosi 1/3 wartości spadku (133 33 zł).
Zobacz również:
- Wydziedziczenie a zachowek
- Czym jest zachowek?
- Komu przysługuje zachowek?
- Wzór wezwania do zapłaty zachowku
- Zachowek dla osoby niezdolnej do pracy
- Dziedziczenie zachowku
- Intercyza, a spadek po małżonku
Usługi Kancelarii – Adwokat Wrocław (kliknij, żeby przejść):
