Spadkobierca ustawowy, który należy do kręgu osób uprawnionych do zachowku, nabywa prawo do zachowku z chwilą śmierci spadkodawcy. Czasem zdarzają się sytuacje, kiedy osoba uprawniona do zachowku umrze, zanim uda jej się uzyskać zapłatę zachowku. Dobrą wiadomością dla spadkobierców tej osoby jest fakt, że roszczenie o zachowek w takiej sytuacji nie przepada całkowicie. Złą informacją jest to, że nie każda osoba, będąca spadkobiercą osoby uprawnionej do zachowku, będzie mogła nabyć to roszczenie w spadku. Dziedziczenie zachowku – czytaj dalej.
Tutaj opisałam:
Dziedziczenie zachowku – kto jest uprawniony?
Roszczenie o zachowek, tak jak inne prawa majątkowe, wchodzi w skład spadku osoby, która była uprawniona do zachowku. Tak jak już wcześniej wspomniała, nie każdy spadkobierca będzie mógł odziedziczyć to roszczenie. Prawo do odziedziczenia zachowku przysługuje jedynie wąskiemu kręgowi spadkobierców uprawnionego.
Dziedziczenie zachowku jest możliwe, wyłącznie przez tych spośród spadkobierców uprawnionego do zachowku, którzy sami potencjalnie byli uprawnieni do zachowku po pierwszym spadkodawcy. Na przykład, są to dalsi zstępni pierwszego spadkodawcy, którzy byliby uprawnieni do zachowku po nim w przypadku braku ich wstępnego.
Jeżeli osoba uprawniona do zachowku pozostawiła po sobie spadkobierców, ale żadnej z tych osób potencjalnie nie przysługiwało prawo do zachowku po pierwszym spadkodawcy, wówczas roszczenie o zachowek wygasa.
PRZYKŁAD:
Maria miała dwoje dzieci – Barbarę i Marka. Maria przekazała Barbarze na podstawie testamentu cały swój majątek. Markowi w związku z tym przysługiwało prawo do zachowku. Marek zmarł rok po śmierci swojej matki Marii. Nie uzyskał w tym czasie zachowku od Barbary. Spadek po Marku na podstawie ustawy nabyły dzieci Marka – Jolanta i Grzegorz, a także jego żona Krystyna. W związku z tym, że wyłącznie Jolanta i Grzegorz należą do potencjalnego kręgu osób uprawnionych do zachowku po Marii, to właśnie Jolanta i Grzegorz dziedziczą po ojcu Marku roszczenie o zachowek przeciwko Barbarze. Takiego prawa nie odziedziczy Krystyna.
Jak nie stracić zachowku?
Inaczej ma się sytuacja z dziedziczeniem zachowku, jeżeli uprawniony do zachowku otrzymał już należną mu kwotę, jeszcze przed śmiercią. Wówczas uzyskana kwota zachowku wchodzi do spadku, bez opisanych wyżej ograniczeń dotyczących kręgu spadkobierców. Dziedziczenie tej kwoty nastąpi na zasadach ogólnych.
Roszczenie o zachowek można „uratować” na wypadek śmierci osoby uprawnionej do zachowku, jeszcze w inny sposób. Jest to szczególnie pomocne, gdy wśród spadkobierców tej osoby nie znalazłaby się nikt, kto miałby prawo dziedziczenia zachowku. Roszczenie o zachowek jest prawem zbywalnym. Oznacza to, że może być przeniesione na rzecz innej osoby, na podstawie cesji (przelewu wierzytelności).
Strona umowy cesji, będzie mogła ubiegać się o wierzytelność, jaką jest zachowek. W takim przypadku nie obejmuje jej ograniczenie dotyczące kręgu spadkobierców po osobie uprawnionej do zachowku.
Dziedziczenie zachowku – jaka będzie wysokość?
Spadkobiercy osoby uprawnionej do zachowku dziedziczą to roszczenie w takiej wysokości, jaka przysługiwała pierwotnie uprawnionemu. Ta zasada obowiązuje, nawet jeżeli im samym mógłby przysługiwać zachowek po spadkodawcy w wyższej wysokości.
Taka wątpliwość może się pojawić, kiedy spadkobiercami po osobie uprawnionej do zachowku są małoletnie dzieci lub osoba trwale niezdolna do pracy. Zgodnie z przepisami zachowek należałby się im w podwyższonej wysokości (sprawdź tutaj wysokość zachowku dla osoby niezdolnej do pracy).
Nie można jednak zapomnieć, że ci spadkobiercy nie nabywają własnego prawa do zachowku po pierwszym spadkodawcy. Oni jedynie dziedziczą to roszczenie po osobie, która była przed nimi uprawniona do zachowku. Nie mogą zatem odziedziczyć więcej, niż należało się to osobie uprawnionej do zachowku.
PRZYKŁAD:
Maria miała dwoje dzieci – Barbarę i Marka. Maria przekazała Barbarze na podstawie testamentu cały swój majątek. Markowi w związku z tym przysługiwało prawo do zachowku. Marek zmarł rok po śmierci swojej matki Marii. Nie uzyskał w tym czasie zachowku od Barbary. Spadek po Marku na podstawie testamentu nabyła wyłącznie jego małoletnia córka Jolanta. W związku z tym, że Jolanta należy do potencjalnego kręgu osób uprawnionych do zachowku po Marii, to ma prawo do odziedziczenia zachowku. Jako, że Jolanta jest małoletnia, przysługiwałby jej zachowek po Marii w wyższej wysokości (2/3 udziały spadkowego). Pamiętać trzeba, że Jolanta nie nabyła zachowku bezpośrednio po Marii, a odziedziczyła jedynie roszczenie o zachowek po Marku, zatem należy jej się wyłącznie 1/2 udziału spadkowego należnego Markowi.
Zobacz również:
- Czym jest zachowek?
- Komu przysługuje zachowek?
- Wzór wezwania do zapłaty zachowku
- Wydziedziczenie a zachowek
- Podważenie wydziedziczenia – co zrobić?
- Zachowek dla osoby niezdolnej do pracy
- Intercyza, a spadek po małżonku
Usługi Kancelarii – Adwokat Wrocław (kliknij, żeby przejść):
